Η αυξητική ορμόνη παράγεται από την υπόφυση και είναι υπεύθυνη για τη διέγερση της ανάπτυξης και της αναγέννησης των κυττάρων του σώματος. Είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των οστών, των μυών και άλλων ιστών και παίζει επίσης ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού και στη διατήρηση μιας υγιούς σύστασης του σώματος. Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης (GHD) είναι μια κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή αυξητική ορμόνη, μπορεί να επηρεάσει παιδιά και ενήλικες και, εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από προβλήματα υγείας.
Τα αίτια της ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης
Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες και μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Στα παιδιά, μπορεί να οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες ή σε συγγενείς ανωμαλίες (όπως τα σύνδρομα Turner και Prader-Willi) οπότε η διάγνωση γίνεται συνήθως ήδη από την βρεφική και νηπιακή ηλικία, ενώ τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά η ανεπάρκεια της αυξητική ορμόνης μπορεί να είναι αποτέλεσμα τραυματισμών στο κεφάλι, ακτινοθεραπείας ή όγκων της υπόφυσης. Υπάρχουν και περιπτώσεις ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης οι οποίες είναι ιδιοπαθείς (δηλαδή άγνωστης αιτίας), ή στο πλαίσιο καθολικής υποφυσιακής ανεπάρκειας.
Τα συμπτώματα της ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης
Τα συμπτώματα που συνοδεύουν την ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης είναι διαφορετικά σε παιδιά και σε ενήλικες. Σε ότι αφορά τα παιδιά, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- αργή ανάπτυξη,
- καθυστερημένη εφηβεία
- εύσωμη σωματική διάπλαση
- αξιοσημείωτη διαφορά στο ύψος σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους
- υπογλυκαιμία
Στους ενήλικες, η ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από συμπτώματα, όπως κόπωση, μειωμένη οστική πυκνότητα, μυϊκή αδυναμία και αύξηση του σωματικού λίπους. Οι ενήλικες μπορεί επίσης να εμφανίσουν αλλαγές στη διάθεση αλλά και προβλήματα στη μνήμη και τη γνωστική λειτουργία.
Η διάγνωση και η θεραπεία της ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης
Η διάγνωση της GHD περιλαμβάνει συνήθως κλινική εξέταση, εξετάσεις αίματος και απεικονιστικές εξετάσεις για την αξιολόγηση της υπόφυσης. Μπορεί επίσης να πραγματοποιηθούν εξετάσεις διέγερσης της αυξητικής ορμόνης καθώς και μετρήσεις της ανταπόκρισης του οργανισμού στη συνθετική αυξητική ορμόνη.
Η θεραπεία της ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης περιλαμβάνει τακτικές ενέσεις συνθετικής αυξητικής ορμόνης. Στα παιδιά, ο στόχος της θεραπείας είναι να τα βοηθήσει να φτάσουν στο πλήρες δυνητικό τους ύψος και να επιτύχουν μια υγιή σύσταση σώματος. Στους ενήλικες, η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της μυϊκής μάζας, στη μείωση του σωματικού λίπους και στη βελτίωση της οστικής πυκνότητας. Επιπλέον, η θεραπεία με αυξητική ορμόνη στους ενήλικες μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία και την ποιότητα ζωής τους.
Ενώ η θεραπεία με αυξητική ορμόνη είναι γενικά ασφαλής και γίνεται καλά ανεκτή από τους ασθενείς, μπορεί να εμφανίσει ορισμένες παρενέργειες, όπως πονοκεφάλους, πόνο στις αρθρώσεις και κατακράτηση υγρών. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η θεραπεία με αυξητική ορμόνη μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα όπως ο διαβήτης και ο καρκίνος. Για το λόγο αυτό, για τα άτομα που λαμβάνουν θεραπεία με αυξητική ορμόνη είναι απαραίτητη η τακτική παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό τους.
Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης είναι μια κατάσταση που μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες. Με την κατάλληλη θεραπεία και παρακολούθηση, τα άτομα με GHD μπορούν να επιτύχουν τη βέλτιστη ανάπτυξη και συνολική υγεία.