Οι ενδοκρινείς αδένες εκκρίνουν τις ορμόνες, ένα σύστημα απομακρυσμένης σηματοδότησης του οργανισμού, όπου νευρικά και ορμονοπαραγωγικά κέντρα «αφουγκράζονται» τις ανάγκες του οργανισμού, εκκρίνουν συγκεκριμένες ουσίες με στόχο τους ενδοκρινείς αδένες οι οποίοι με τη σειρά τους εκκρίνουν συγκεκριμένες ορμόνες, ειδικές για όργανα και ιστούς. Πέραν της κύριας δράσης, οι ορμόνες έχουν συνήθως πλείστες «δευτερεύουσες» αλλά όχι λιγότερο σημαντικές δράσεις καθώς και αλληλεπιδράσεις αποτελώντας ένα σύστημα τόσο περίπλοκο όσο και θαυμαστό.

Η υπόφυση

Καλύτερα το σύστημα υποθαλάμου-υπόφυσης, είναι το κέντρο ελέγχου όλων των άλλων ενδοκρινών αδένων. Η υπόφυση βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου, σε στενή συνάφεια με τον υποθάλαμο από τον οποίο λαμβάνει νευρικά ερεθίσματα, και εκκρίνει ορμόνες, ειδικές για κάθε ενδοκρινή αδένα,  ενώ παράλληλα, λαμβάνει ορμονικά ερεθίσματα (από τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα) για αν ρυθμίσει τη λειτουργία κάθε άλλου ενδοκρινούς αδένα. Επιπλέον, το σύστημα υποθαλάμου υπόφυσης, είναι υπεύθυνο για την έναρξη της εφηβείας, την σωματική ανάπτυξη κατά την εφηβεία και την γαλακτοφορία μετά τον τοκετό. Τμήμα της υπόφυσης, η οπίσθια ή νευρουπόφυση ρυθμίζει την διαχείριση του νερού στο σώμα.

Ο θυρεοειδής αδένας

Ο γνωστότερος από όλους τους ενδοκρινείς αδένες, βρίσκεται στο λαιμό, και κύρια λειτουργία του είναι η έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών, της Τ4 (θυροξίνη) και της Τ3 (τριιωδοθυρονίνη) που με τη σειρά τους ρυθμίζουν την κατανάλωση οξυγόνου σχεδόν σε όλους τους ιστούς του σώματος, και της  ενέργειας από τον οργανισμό. Παράγει επίσης καλσιτονίνη, ορμόνη που σχετίζεται με τον μεταβολισμό του ασβεστίου.

Οι παραθυρεοειδείς

Βρίσκονται στο λαιμό, πίσω από τον θυρεοειδή και είναι πολλοί, συνήθως 4. Εκκρίνουν την παραθορμόνη, με πρωταρχική λειτουργεία τη ρύθμιση του ασβεστίου. Προβλήματα στη λειτουργία τους προκαλούν οστεοπόρωση και πέτρες στους νεφρούς.

Τα επινεφρίδια

Τα επινεφρίδια είναι δύο μικροί αδένες που βρίσκονται στην κοιλιά, πάνω από τους νεφρούς. Εκκρίνουν τις ορμόνες του στρες: κορτιζόλη, αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη καθώς και αλδοστερόνη για την ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Τα υποπροϊόντα της ορμονογένεσης στα επινεφρίδια είναι και αυτά ορμόνες με ανδρογονικές ιδιότητες, μάλιστα είναι κύρια πηγή ανδρογόνων στις γυναίκες. Παρότι γενικά πιο σπάνια, η παθολογική έκκριση των επινεφριδιακών ορμονών επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία.  

Οι ωοθήκες

Κύρια λειτουργία τους είναι η παραγωγή ωαρίων. Ως ενδοκρινείς αδένες, η ωοθήκες παράγουν οιστρογόνα, με μια διαδικασία παρόμοια με την ορμονική σύνθεση στα επινεφρίδια και με ακριβώς τα ίδια υποπροϊόντα: τα ανδρογόνα. Τα οιστρογόνα είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη των γυναικείων χαρακτηριστικών στην εφηβεία, αλλά και την ωρίμανση των ωοθυλακίων καθώς και πλείστες άλλες λειτουργίες όπως η ωρίμανση του σκελετού και οι αγγειοκινητικές τους ιδιότητες. Η λειτουργία τους ρυθμίζεται κυρίως από τις FSH (θυλακιοτρόπο ορμόνη) και LH (ωχρινοτρόπο ορμόνη).

Οι όρχεις

Οι όρχεις είναι και ενδοκρινείς αδένες. Πέραν της παραγωγής των σπερματοζωαρίων, οι όρχεις παράγουν την  τεστοστερόνη, την βασική αντρική ορμόνη, υπεύθυνη για την ανάπτυξη των αντρικών χαρακτηριστικών στην εφηβεία, αλλά και την σπερματογένεση, την ανάπτυξη μυϊκής μάζας κ.λ.

Το πάγκρεας

Το πάγκρεας βρίσκεται στην άνω κοιλιά, μπροστά από τον δωδεκαδάκτυλο. Η εξωκρινής μοίρα του παγκρέατος εκκρίνει ισχυρά ένζυμα που εκκρίνει για να διευκολύνει την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Η ενδοκρινής μοίρα του είναι υπεύθυνη για το μεταβολισμό της γλυκόζης, εκκρίνοντας ινσουλίνη και γλυκαγόνη.

Πέραν των κλασσικών ενδοκρινών αδένων, άλλα όργανα του οργανισμού συμμετέχουν στο ενδοκρινικό σύστημα παράγοντας ορμόνες παρότι δεν συγκαταλέγονται στους ενδοκρινείς αδένες:

Ο νεφρός παράγει ρενίνη η οποία ρυθμίζει την έκκριση της αλδοστερόνη από τα επινεφρίδια και ερυθροποιητίνη η οποία ρυθμίζει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων στο μυελό των οστών.

Το ήπαρ παράγει σωματομεδίνη (IGF-1),  σε απάντηση διέγερσης μέσω της αυξητικής ορμόνης από την υπόφυση. Η σωματομεδίνη ρυθμίζει την ταχεία αύξηση του σώματος κατά την εφηβεία και την επιδιόρθωση των ιστών κατά την ενήλικο ζωή. Επίσης, δέχεται την δράση της ινσουλίνης και της γλυκαγόνης για την τροφοδοσία του οργανισμού (μέσω της γλυκόζης) σε ενέργεια.

Το δέρμα και ο υποδόριος ιστός είναι ο κύριος τόπος παραγωγής τόσο των οιστρογόνων όσο και την βιταμίνης D. Η βιταμίνη D είναι ορμόνη με κύρια αποστολή την απορρόφηση ασβεστίου από το έντερο και την ενσωμάτωση του στο οστό.  

Το οστό, όργανο στόχος της παραθορμόνης, της καλσιτονίνης και την βιταμίνης D, έχει βρεθεί να συμμετέχει σε διάφορες άλλες διεργασίες, μεταξύ των οποίων και η έκκριση της ινσουλίνης και η κατανάλωση ενέργειας από τον οργανισμό.

Το έντερο, παράγει GLP1 και GIP (συλλογικά ονομαζόμενες ινκρετίνες), πεπτιδικές ορμόνες με δράση στο στομάχι, το πάγκρεας και τον εγκέφαλο, οι οποίες τελευταία έχουν κερδίσει τόσο το ερευνητικό ενδιαφέρον για την ανάπτηξη φαρμάκων κατά του διαβήτη τύπου 2, όσο και το ενδιαφέρον του απλού κόσμου λόγω της σημαντικής ανορεξιογόνου δράσης τους. Ο λιπώδης ιστός εκκρίνει σειρά πεπτιδικών ορμονών με δράση στο μεταβολισμό, την αποθήκευση και κατανάλωση ενέργειας.