Η ακμή είναι μια κοινή δερματική πάθηση που επηρεάζει άτομα όλων των ηλικιών, αλλά είναι πιο συχνή στις γυναίκες μετά την εφηβεία, ιδιαίτερα στην ενήλικη ζωή. Υπολογίζεται ότι το 50% των γυναικών ηλικίας 20 έως 29 ετών έχουν ακμή ενώ επηρεάζει περίπου το 25 τοις εκατό των γυναικών ηλικίας 40 έως 49 ετών. Η ορμονοεξαρτώμενη ακμή μπορεί να πυροδοτηθεί λίγο πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά την έμμηνο ρύση με προβλέψιμο τρόπο. Μοιάζει με τη συνηθισμένη ακμή, αλλά μπορεί να προκαλέσει πιο βαθιά οζίδια και κύστες, που διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οι αιτίες της ορμονοεξαρτώμενης ακμής
Η ορμονοεξαρτώμενη ακμή προκαλείται κυρίως από τις διακυμάνσεις των επιπέδων των ορμονών, ιδιαίτερα των ανδρογόνων, όπως η τεστοστερόνη. Αυτές οι διακυμάνσεις μπορούν να προκαλέσουν την υπερπαραγωγή σμήγματος, μιας λιπαρής ουσίας που φράζει τους πόρους. Το υπερβολικό σμήγμα, μαζί με τα νεκρά κύτταρα του δέρματος, μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό ακμής. Η ορμονοεξαρτώμενη ακμή παρουσιάζεται συνήθως κατά την εφηβεία, τους εμμηνορρυσιακούς κύκλους, την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση λόγω των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων. Συνήθως οφείλετε σε υπερέκκριση ανδρογόνων από τις ωοθήκες, σπανιότερα από τα επινεφρίδια και ακόμα πιο σπάνια σε άλλα ενδοκρινικά νοσήματα όπως ο υπερθυρεοειδισμός, το σύνδρομο Cushing, τα προλακτινώματα, η μεγαλακρία κ.α.
Κάθε άτομο με έντονη, εμμένουσα ακμή κατά την εφηβεία και κάθε ενήλικη γυναίκα με εμμένουσα ακμή χρειάζεται εκτίμησης από ενδοκρινολόγο για να διερευνηθούν τα αίτια της ακμής.
Οι τρόποι θεραπείας της ορμονοεξαρτώμενης ακμής
Η ορμονοεξαρτώμενη ακμή μπορεί να αντιμετωπιστεί με διάφορους τρόπους, οι σημαντικότεροι από τους οποίους περιλαμβάνουν:
- Τοπικές θεραπείες: Οι τοπικές θεραπείες χωρίς ιατρική συνταγή ή με ιατρική συνταγή που περιέχουν συστατικά όπως υπεροξείδιο του βενζοϋλίου, σαλικυλικό οξύ ή ρετινοειδή μπορούν να βοηθήσουν στην αποσυμφόρηση των πόρων, στη μείωση της φλεγμονής και στον έλεγχο των ξεσπασμάτων ακμής.
- Από του στόματος φαρμακευτική αγωγή: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνταγογραφηθούν φάρμακα από το στόμα, όπως αντιβιοτικά, αντισυλληπτικά χάπια ή αντιανδρογόνα φάρμακα για τη ρύθμιση των επιπέδων των ορμονών και τη διαχείριση της ορμονικής ακμής. Σε περίπτωση άλλης υποκείμενης ορμονικής νόσου, αντιμετωπίζεται και αυτή.
- Ισοτρετινοΐνη: Η ισοτρετινοΐνη, ένα ισχυρό από του στόματος φάρμακο, προορίζεται για σοβαρές και επίμονες περιπτώσεις ακμής. Μειώνει την παραγωγή σμήγματος και συρρικνώνει τους λιπογόνους αδένες. Ωστόσο, έχει πιθανές παρενέργειες και απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό.
- Ορμονοθεραπεία: Για τις γυναίκες με ακμή που σχετίζεται με ορμονικές ανισορροπίες, μπορεί να συνιστάται ορμονοθεραπεία. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση ορμονικών αντισυλληπτικών, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των επιπέδων των ορμονών και στη μείωση των εξάρσεων ακμής.
Tips πρόληψης
Με μερικές απλές συμβουλές μπορούν να ελαχιστοποιηθούν οι περίοδοι έξαρσης της ορμονοεξαρτώμενης ακμής. Ποιες είναι αυτές;
- Καθιέρωση μιας σταθερής ρουτίνας περιποίησης του δέρματος: Καθαρίζετε το πρόσωπό σας δύο φορές την ημέρα με ένα απαλό καθαριστικό κατάλληλο για δέρμα με τάση ακμής. Αποφύγετε το σκληρό τρίψιμο, καθώς μπορεί να ερεθίσει το δέρμα και να επιδεινώσει την ακμή. Χρησιμοποιήστε ενυδατικές κρέμες και αντηλιακό.
- Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή: Μια υγιεινή διατροφή πλούσια σε λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και άπαχες πρωτεΐνες μπορεί να συμβάλει στη συνολική υγεία του δέρματος. Ο περιορισμός των επεξεργασμένων τροφίμων, των ζαχαρούχων σνακ και της υπερβολικής κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί επίσης να είναι ευεργετικός για ορισμένα άτομα.
- Διαχειριστείτε το άγχος: Το άγχος μπορεί να προκαλέσει ορμονικές διακυμάνσεις και ενδεχομένως να επιδεινώσει την ακμή. Ενσωματώστε στην καθημερινότητά σας τεχνικές διαχείρισης του στρες, όπως η άσκηση, ο διαλογισμός ή η ενασχόληση με χόμπι, για να βοηθήσετε στη διαχείριση των επιπέδων του στρες.
- Συμβουλευτείτε τους ειδικούς: Εάν η ορμονοεξαρτώμενη ακμή επιμένει ή προκαλεί σημαντική δυσφορία, καλό είναι να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια από δερματολόγο και ενδοκρινολόγο. Η συνεργασία των δύο είναι ειδικοτήτων είναι θεμελιώδης στην αντιμετώπιση της ορμονοεξαρτώμενης ακμής. Με εξατομικευμένη καθοδήγηση, τις κατάλληλες θεραπείες και παρακολούθηση έχουμε συνήθως τα καλύτερα αποτελέσματα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα μπορεί να ποικίλλουν από άτομο σε άτομο και μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να βρεθεί ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό σχήμα για την ορμονική ακμή. Η συνέπεια και η υπομονή είναι το κλειδί κατά τη διαχείριση της ακμής, καθώς συχνά μπορεί να είναι μια πολύπλοκη διαδικασία με αλλαγές στον τρόπο αντιμετώπισης για να βρεθεί η πιο κατάλληλη προσέγγιση για την εκάστοτε περίπτωση. Η ορμονική ακμή μπορεί να είναι μια δύσκολη κατάσταση, ωστόσο με τις σωστές θεραπευτικές επιλογές και προληπτικά μέτρα, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
